Split payment, podzielona płatność czy mechanizm podzielonej płatności (MPP) to określenia, których wspólnym mianownikiem jest obowiązek dzielenia kwoty z faktury na część przypadającą na podatek VAT oraz kwotę netto.
Obowiązkowy MPP dotyczy każdego podatnika podatku VAT. Tym samym Twoja jednostka nie ma możliwości wyłączenia stosowania MPP w zawieranych przez Twoją jednostkę umowach.
Poniżej prezentuję najważniejsze zagadnienia do analizy przy wdrażaniu MPP w Twojej jednostce, będące bagażem doświadczeń ze stosowania dobrowolnego MPP w praktyce funkcjonowania tego mechanizmu od momentu jego wprowadzenia:
1.Wykaz towarów i usług objętych obowiązkowym MMP ze szczególnym uwzględnieniem:
– usługi kompleksowe;
– faktury jednopozycyjne – węgiel albo malowanie czy też złom;
– faktur wielopozycyjne – na przykład: węgiel, transport, wyładunek albo farby, pędzle, robocizna czy też może akumulator, robocizna itd.
– opis towaru/usługi nieadekwatny do treści zamówienia (transport węgla w paragrafie 430 – powinno być 421 oraz obowiązkowy MPP przy spełnieniu określonych warunków);
2.Rachunek VAT :
a) jeden rachunek VAT dla wszystkich rachunków rozliczeniowych:
– jeden rachunek VAT dla gminy – takie przypadki nie są odosobnione;
– jeden rachunek VAT dla każdej jednostki budżetowej/samorządowego zakładu budżetowego – to rozwiązanie jest najczęściej spotykane
b) typowanie rachunków rozliczeniowych do wydzielenia rachunków VAT – operacje objęte VAT oraz neutralne(depozyt);
c) każdy rachunek rozliczeniowy to także rachunek VAT – dla każdego rachunku rozliczeniowego otworzono rachunek VAT – nie jest to zjawisko powszechne;
d) jedna jednostka samorządu terytorialnego a kilka banków prowadzących obsługę – zjawisko występujące w praktyce działania niektórych j.s.t – pułapka rozliczeń rachunków VAT – w praktyce bank X obsługuje Starostwo powiatowe a bank Y jednostki podległe (w Gminach też taki model nie jest rzadkością);
e) jeden rachunek VAT oraz organ i urząd spięty w jednym rachunku bankowym – tylko dochody, tylko wydatki albo jednocześnie dochody i wydatki – MPP z perspektywy urzędu/starostwa;
3.Rozliczenia finansowe w ramach podzielonej płatności – rachunki bankowe – RACHUNEK VAT :
A) operacje uznaniowe
1) zapłaty kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku od towarów i usług, przy użyciu komunikatu przelewu
2) przekazania środków z innego rachunku VAT posiadacza rachunku VAT prowadzonego w tym samym banku;
3) zwrotu kwoty stanowiącej równowartość kwoty podatku od towarów i usług w przypadkach, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1−3 i ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, wynikającego z wystawionej przez podatnika faktury korygującej,
b) zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 6a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przez urząd skarbowy
B) operacje obciążeniowe
1) dokonania płatności kwoty odpowiadającej całości lub części kwoty podatku od towarów i usług z tytułu nabycia towarów lub usług na rachunek VAT,
2) dokonania zwrotu kwoty stanowiącej równowartość kwoty podatku od towarów i usług, w przypadkach, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1−3 i ust. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, wynikającej z wystawionej przez podatnika faktury korygującej, na rachunek VAT nabywcy towarów lub usług
3) wpłaty podatku od towarów i usług lub odsetek za zwłokę w podatku od towarów i usług na rachunek urzędu skarbowego;
4) przekazania przy użyciu komunikatu przelewu kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy przez podatnika, który:
- a) otrzymał płatność przy użyciu komunikatu przelewu oraz
- b) nie jest dostawcą towarów lub usługodawcą wskazanym na fakturze, za którą jest dokonywana płatność;
5) zwrotu przy użyciu komunikatu przelewu nienależnie otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano tę płatność przy użyciu komunikatu przelewu;
4. Działanie rachunku VAT oraz rachunku rozliczeniowego posiadacza rachunku w sytuacji organu , kont dochodów i wydatków na poziomie urzędu albo połączenia organu z urzędem na koncie 133 model powiązania urzędu z organem;
5. Uznanie i obciążenie rachunku rozliczeniowego – organ oraz poziom jednostki budżetowej czy też samorządowego zakładu budżetowego w powiązaniu z jednym rachunkiem VAT – absurd jednego rachunku VAT dla gminy – zapłata w ramach MPP przez OPS za węgiel dla podopiecznych a rachunek VAT:
-obciążony kwotą podatku VAT w ramach MPP;
-rachunek VAT poza obszarem obciążenia w ramach MPP ;
6.Komunikat przelewu – techniczny aspekt przelewu:
a) składowe komunikatu przelewu;
b) błędy w komunikacie przelewu;
c) komunikat przelewu a przelew tradycyjny;
d) paczka – zbiorcze zestawienie ( o ile bank ma taką ofertę);
e) przelew natychmiastowy;
d) jeden rachunek bankowy do rozliczeń z urzędem skarbowym (tak zwany indywidualny rachunek podatnika) – należności z tytułu PIT, CIT, VAT oraz niepodatkowych należności stanowiących dochód budżetu państwa
7. Oprocentowanie rachunku VAT – rozliczenie odsetek, o ile będą naliczane (sytuacja występująca w praktyce bardzo rzadko);
8. Zapłata podatku VAT oraz pomniejszanie zobowiązania podatkowego z tytułu VAT według ustalonego wzoru:
a) zapłata bez odliczeń podatku naliczonego;
b) zapłata po odliczeniu podatku naliczonego w całości albo części;
c) prewskaźnik;
9. Wpłaty na rachunek VAT :
a) konto 130 dochody + rachunek VAT;
b) konto 130 wydatki + rachunek VAT;
c) konto 130 dochody + wydatki w związku z rachunkiem VAT;
d) konto 133 organ +rachunek VAT
10. Wypłaty/rozchody z rachunku VAT :
a) konto 130 dochody + rachunek VAT;
b) konto 130 wydatki + rachunek VAT;
c) konto 130 dochody + wydatki w związku z rachunkiem VAT;
d) konto 133 organ +rachunek VAT.
11.Analityka do rozliczeń na rachunku VAT w zależności od przyjętej metody (brutto czy netto):
– środki bez paragrafu;
– dochody;
– środki na wydatki;
– wpływy do wyjaśnienia;
– nadpłaty
12.Rachunek VAT (MPP) oraz tradycyjny rachunek, na którym gromadzone są środki z tytułu podatku VAT
a) rachunek VAT (MPP) w powiązaniu z rachunkiem tradycyjnym VAT
b)zapłata podatku VAT z rachunku VAT(MPP), z rachunku tradycyjnego albo łącznie z obu rachunków VAT;
13.Pułapki związane z rozliczaniem podzielonej płatności w praktyce , w szczególności:
a) jeden rachunek VAT czy tyle ile jest jednostek organizacyjnych – jeden dla posiadacza rachunku rozliczeniowego w banku – umowa z bankiem;
b) mylne przelewy czy nadpłaty;
c) faktury korygujące;
d) wewnętrzne przelewy VAT a rozliczenie z urzędem skarbowym;
e) dyspozycja środkami na rachunku VAT;
f) operacje uznaniowe i obciążeniowe pomiędzy rachunkiem VAT a rachunkiem rozliczeniowym – posiadacz rachunku;
g) zwrot przelanych środków – środki na rachunku VAT a przelew nie angażował środków na rachunku VAT ( saldo zerowe w momencie realizacji zlecenia przelewu);
h) ”faktury konsumenckie” płacone w ramach MPP – woda, ścieki , użytkowanie wieczyste, itd.;
i) wyłączenia umowne MPP – zakres dopuszczalności;
- Rozliczanie sprzedaży i zakupów gdy :
a) wpływ jest dokonywany przy zastosowaniu tradycyjnego przelewu;
b) wpływ jest dokonywany przy pomocy komunikatu przelewu – MPP.
15. Zastosowanie klasyfikacji budżetowej od 2019 roku w związku z MPP:
– paragraf 453;
– paragrafy wydatków/zakupów inwestycyjnych;
– paragrafy wydatków bieżących;
16. Rachunek VAT a :
a) dochody wykonane/otrzymane w Rb27s – jeden posiadacz albo wielu posiadaczy
b) dochody wykonane/otrzymane w odniesieniu do RB27zz – jeden posiadacz albo wielu posiadaczy
c) salda końcowe w tym zaległości do RB27s;
d) zobowiązania w paragrafach a rachunek VAT- wykonanie wydatków;
e) brak wpływów na rachunek VAT a obowiązek transferu środków do Urzędu z jednostki – jeden posiadacz rachunku;
f) brak wpływów na rachunek VAT a obowiązek transferu środków do Urzędu z jednostki – wielu posiadaczy;
g) środki na rachunku VAT(MPP) oraz wielu posiadaczy rachunków
17. Polityka rachunkowości – aktualizacja:
– instrukcja obiegu i kontroli dowodów księgowych;
– plany kont;
– procedury wewnętrzne o ile mają związek czy też mogą mieć związek z MPP
18. Status środków na rachunku VAT na dzień pierwszego stycznia każdego roku:
– rozliczanie salda środków na rachunku VAT za rok poprzedni;
– saldo środków z roku poprzedniego a wpływy i rozchody bieżące środków na rachunku VAT
19. Uwzględnienie przepisów przejściowych;
20. Faktury ustrukturyzowane w ramach zamówień publicznych:
– konto super użytkownika na PEF – zamawiający;
– odbiór i wysyłka faktur ustrukturyzowanych;
Powyższe zagadnienia związane z MPP są tylko wskazaniem obszarów, w których każda jednostka musi dokonać procesów przygotowawczych celem wdrożenia MPP.